Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayınlanan rapora göre, dünya gıda emtia fiyatları Mayıs ayında üst üste üçüncü kez arttı. Bu artış, tahıl ve süt ürünlerindeki fiyat yükselişlerinin, şeker ve bitkisel yağlardaki düşüşlerden daha fazla olmasından kaynaklandı.
FAO Gıda Fiyat Endeksi, Mayıs ayında, revize edilmiş Nisan seviyesine göre yüzde 0.9 artışla 120.4 puana ulaştı. Ancak bu değer, bir yıl öncesine göre yüzde 3.4, Mart 2022’deki zirve noktasına göre ise yüzde 24.9 daha düşük.
Tahıl Fiyat Endeksi, başlıca üretim bölgelerindeki olumsuz mahsul koşulları nedeniyle Nisan ayına göre yüzde 6.3 arttı. Özellikle Kuzey Amerika, Avrupa ve Karadeniz bölgesindeki olumsuz şartlar, buğday ihracat fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Ayrıca, Arjantin’de Spiroplasma hastalığı ve Brezilya’daki olumsuz hava koşulları nedeniyle mısır fiyatlarında da artış yaşandı. FAO Pirinç Fiyat Endeksi ise Mayıs ayında yüzde 1.3 oranında artış gösterdi.
Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, Nisan ayına göre yüzde 1.8 arttı. Bu artışta, yaz tatili öncesinde perakende ve gıda hizmetleri sektörlerinden gelen talep artışı ile Batı Avrupa’daki süt üretiminin düşük seviyelere düşebileceği beklentileri etkili oldu. Ayrıca, Yakın Doğu ve Kuzey Afrika’dan gelen ithalat talepleri de fiyatları yukarı çekti.
Şeker Fiyat Endeksi, Brezilya’da yeni hasat sezonunun iyi başlaması ve uluslararası ham petrol fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle yüzde 7.5 oranında geriledi. Benzer şekilde, Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi de Nisan ayına göre yüzde 2.4 oranında düştü. Mevsimsel üretim artışları ve zayıf küresel talep, palm yağı fiyatlarını aşağı çekerken, soya yağı fiyatları biyoyakıt sektöründen gelen talep nedeniyle yükseldi.
Et Fiyat Endeksi ise, domuz ve küçükbaş hayvan etleri fiyatlarındaki artışa rağmen, kümes hayvanları ve büyükbaş hayvan etlerindeki düşüş nedeniyle yüzde 0.2 oranında azaldı.
2024/25 Sezonu İçin İlk Küresel Tahıl Tahmini
FAO, 2024/25 sezonu için ilk tahminlerini yayınladı. Dünya tahıl üretiminin 2 milyar 846 milyon ton ile bir önceki sezonla hemen hemen aynı seviyede olacağı öngörülüyor. Küresel mısır ve buğday üretiminde düşüş beklenirken, arpa, pirinç ve sorgum üretiminde artış öngörülüyor. Karadeniz bölgesindeki olumsuz hava koşullarının buğday üretimini düşürebileceği tahmin ediliyor.
Dünya tahıl kullanımının yüzde 0.5 oranında artarak 2 milyar 851 milyon ton ile yeni bir rekor seviyeye ulaşması bekleniyor. Tahıl stoklarının ise yüzde 1.5 artışla 897 milyon tona çıkacağı öngörülüyor. Buğday stoklarında düşüş beklenirken, diğer tahılların stoklarında artış öngörülüyor. Küresel stokların kullanım oranının yüzde 30.9’da kalması bekleniyor.
Dünya tahıl ticaretinin yüzde 1.3 azalarak 481 milyon tona gerilemesi, uluslararası pirinç ticaretinin ise güçlü bir şekilde artması bekleniyor.